13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Jest to wspomnienie opublikowania przez Niemców (w 1943 r.), informacji o odkryciu w Katyniu, pod Smoleńskiem (Rosja), masowych grobów oficerów Wojska Polskiego, zamordowanych przez NKWD (centralny organ władz bezpieczeństwa w ZSRR) w 1940 roku.
W tej tragedii zginęli również rodacy Nowego Żmigrodu, których pomnik pamięci - dzięki staraniom lokalnego samorządu – od 2019 roku, swym doniosłym echem wita odwiedzających miejscową nekropolię.
Również dziś, przedstawiciele władz Gminy w osobach Wójta Pana Grzegorz Bara oraz Przewodniczącego Rady Gminy Henryk Strzelec, wespół z Dyrektor GOK Dominika Jędrzejczyk-Wielgosz oddali hołd i uczcił pamięć pomordowanych. Na płycie u podstawy krzyża katyńskiego, będącego blizną po tragicznych wydarzeniach wiosny 1940 roku, zapalono znicze i złożono biało-czerwoną wiązankę kwiatów.
…
Na płycie pomnika pamięci widnieją nazwiska 4 rodaków ziemi żmigrodzkiej. To:
1 Nadkomis. PP Julian Jan RADONIEWICZ s. Jakuba i Marii z Majchów, ur. 8 X 1895 w Żmigrodzie Nowym. Absolwent Seminarium Nauczycielskiego w Krakowie. Od 5 IX 1914 w 2 pp Legionów Polskich. W WP od 11 XI 1918 do 31 VII 1936. Służył w 4 pp Leg., 2 DP Leg., 22 pp, od 9 III 1931 baon KOP „Wołożyn”, w 1934 baon KOP „Podświle”, por. ze starszeństwem 1 VI 1919, kpt. – 1 I 1930. W 1935 odkomenderowany do KG PP. Ukończył specjalny kurs dla oficerów WP przechodzących do policji w Szkole Oficerów PP w Warszawie. Od 1936 do lutego 1939 służbę pełnił jako Kmdt Pow. Ostrów Mazowiecka, od 3 II 1939 – i nadal we wrześniu 1939 – Kmdt Pow. Lublin. Nadkomis. mian. 1 VIII 1936. Odzn. KN, KW dwukrotnie, ZKZ, SKZ, MPzaW, SMzaDSł., BMzaDSł. L. 027/2 (65), 5871.
[Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej, Julian Jan Radoniewicz, ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl (dostęp 13.04.2021r.)]
2 Ppor. wet. rez. Stanisław Józef SOŁTYSIK s. Andrzeja i Zofii z Nowaków, ur. 8 V 1907 w Żmigrodzie Nowym, pow. jasielski. Absolwent Wydziału Weterynarii Uniwersytetu Lwowskiego i SPRKaw. (1933). Mianowany ppor. w 1935, przydzielony do 14 p. uł. Rejonowy lekarz weterynarii z Rychwałdu na Zaolziu. Po wypadku motocyklowym latem 1939 przebywał w 5 Szp. Okr. ewakuowanym do Tarnopola i tam dostał się do niewoli.
L.S. 2979; CAW, Ap 7371; Z. Godyń, Straty spośród kawalerzystów i pancernych z rąk sowieckich w II wojnie światowej; J. Tucholski, Mord w Katyniu.
[Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej, Stanisław Józef Sołtysik, ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl (dostęp 13.04.2021r.)]
3 Por. piech. Henryk Ludwik PRZEWOŹNICZEK s. Jana i Heleny z Kuklewiczów, ur. 21 V 1902 w Żmigrodzie, pow. jasielski. W WP od 1918. Uczestnik wojny 1918–1921 w szeregach 14 pp, 3 pap i 3 pp Leg. Ukończył Wielkopolską Szkołę Pchor. Piech. (1921). Mianowany ppor. ze starsz. 1 VIII 1921. Służył w 76 pp, 72 pp, 33 pp jako dca komp., następnie w baonie KOP „Czortków” i 65 pp, od 1934 w 8 Szp. Okr. jako ofic. ewid. pers., bdd. L.S. 2722; MKat., 2758/A, 2789/A.
[Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej, Henryk Ludwik Przewoźniczek, ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl (dostęp 13.04.2021r.)]
4 Ppor. rez. Roman Michał JAKUBIŃSKI s. Antoniego i Marii z Zastawnych, ur. 31 VII 1909 w Żmigrodzie Nowym, pow. jasielski. Absolwent seminarium nauczycielskiego w Rudniku n. Sanem (1928) i kursu podchorążych w Krakowie (1931). Ppor. mianowany ze starsz. 1 I 1933, przydzielony do 75 pp. Nauczyciel w szkole powszechnej w Chorzowie, bdd. CAW, AP 2279; MiD WIH, L.W. 052/1 z 27 IV 1940.
[Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej, Roman Michał Jakubiński, ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl (dostęp 13.04.2023r.)]
Gmina Nowy Żmigród
