Afrykański pomór świń (African Swine Fever - ASF) to zakaźna choroba wirusowa, na którą podatne są świnie domowe, świniodziki oraz dziki. Śmiertelność świń w stadzie sięga 100%. Ludzie nie są wrażliwi na zakażenie wirusem ASF, w związku z czym choroba ta nie stwarza zagrożenia dla ich zdrowia lub życia.
Wirus jest wyjątkowo odporny na działanie niskich temperatur i zachowuje właściwości zakaźne we krwi, kale, tkankach (zwłaszcza surowych, niedogotowanych produktów z mięsa wieprzowego lub dzików) przez okres nawet 3-6 miesięcy.
Wystąpienie przypadków tej choroby jest przyczyną poważnych strat ekonomicznych związanych z padnięciami zwierząt, kosztami zwalczania choroby, wypłatą odszkodowań, a przede wszystkim wstrzymaniem obrotu i eksportu świń oraz artykułów żywnościowych wyprodukowanych z mięsa wieprzowego.
Na terenie powiatu jasielskiego stwierdzono wstąpienie 3 ognisk afrykańskiego pomoru świń (ASF) u dzików
- ognisko nr 1 dnia 9 lutego 2023 r. u odstrzelonego dzika na terenie miejscowości Rozstajne w gminie Krempna;
- ognisko nr 2 dnia 1 czerwca 2023 r. u padłego dzika na terenie miejscowości Brzezowa w gminie Nowy Żmigród;
- ognisko nr 3 dnia 6 czerwca 2023 r. u padłego dzika na terenie miejscowości Jaworze w gminie Nowy Żmigród.
Stwierdzenie ASF u dzików stanowi potencjalne źródło transmisji choroby na świnie utrzymywane w gospodarstwach.
W celu ograniczenia ryzyka zakażenia świń utrzymywanych we wszystkich gospodarstwach utrzymujących świnie (w tym na użytek własny) nakazuje się:
a) utrzymywanie świń w odrębnych, zamkniętych pomieszczeniach, w których są utrzymywane tylko świnie, mających oddzielne wejścia oraz niemających bezpośredniego przejścia do innych pomieszczeń, w których są utrzymywane inne zwierzęta kopytne,
b) zabezpieczenie budynku, w którym są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt wolno żyjących i domowych,
c) wyłożenie mat dezynfekcyjnych przed wejściami do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie, i wyjściami z tych pomieszczeń, przy czym:
- szerokość wyłożonych mat powinna być nie mniejsza niż szerokość danego wejścia lub wyjścia,
- długość – nie mniejsza niż 1 m,
a także stałe utrzymywanie tych mat w stanie zapewniającym skuteczność działania środka dezynfekcyjnego,
d) karmienie świń paszą zabezpieczoną przed dostępem zwierząt wolno żyjących i domowych,
i) używanie przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą świń odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego przeznaczonych wyłącznie do wykonywania tych czynności,
jednocześnie zakazuje się:
a) karmienia świń zielonką lub ziarnem pochodzącymi z obszarów objętych ograniczeniami II i III, chyba że tę zielonkę lub to ziarno poddano obróbce w celu unieszkodliwienia wirusa afrykańskiego pomoru świń lub składowano w miejscu niedostępnym dla dzików co najmniej przez 30 dni przed ich podaniem świniom,
b) wykorzystywania w pomieszczeniach, w których są utrzymywane świnie, słomy na ściółkę dla zwierząt pochodzącej z obszarów objętych ograniczeniami II i III, chyba że tę słomę poddano obróbce w celu unieszkodliwienia wirusa afrykańskiego pomoru świń lub składowano w miejscu niedostępnym dla dzików co najmniej przez 90 dni przed jej wykorzystaniem,
c) wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie, zwłok dzików, tusz dzików, części tusz dzików i produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego pochodzących z dzików oraz materiałów i przedmiotów, które mogły zostać skażone wirusem afrykańskiego pomoru świń,
d) wykonywania czynności związanych z obsługą świń przez osoby, które w ciągu ostatnich 48 godzin uczestniczyły w polowaniu na zwierzęta łowne lub odłowie takich zwierząt.
Ponadto w gospodarstwach komercyjnych (utrzymujących świnie nie na użytek własny) obowiązuje nakaz :
- prowadzenia rejestrów:
• środków transportu wjeżdżających do gospodarstwa służących do przewozu świń, paszy, UPPZ;
• osób, które wchodziły do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie;
- sporządzenie przez posiadaczy świń spisu posiadanych świń z podziałem na prosięta, warchlaki, tuczniki, lochy, loszki, knury i knurki oraz bieżące aktualizowanie tego spisu,
- wykonywanie czynności związanych z obsługą świń wyłącznie przez osoby, które wykonują te czynności tylko w danym gospodarstwie,
- stosowanie przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą świń, przed rozpoczęciem tych czynności, środków higieny niezbędnych do ograniczenia ryzyka szerzenia się afrykańskiego pomoru świń, w tym mycie i odkażanie rąk oraz oczyszczanie i odkażanie obuwia,
- bieżące oczyszczanie i odkażanie narzędzi oraz sprzętu wykorzystywanych do obsługi świń
- uniemożliwienie osobom postronnym wchodzenia do budynków, w których są utrzymywane świnie, przy wejściach do budynków, w których utrzymywane są zwierzęta, znajdują się tablice z napisem "Osobom nieupoważnionym wstęp wzbroniony”,
- monitorowanie i zwalczanie gryzoni;
- na obszarach objętych ograniczeniami I, obszarach objętych ograniczeniami II i obszarach objętych ograniczeniami III wyłożenia mat dezynfekcyjnych odpowiednio przed:
- wejściami do gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie, i wyjściami z tego gospodarstwa,
- wjazdami do gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie, i wyjazdami z tego gospodarstwa
– a także stałe utrzymywanie wyłożonych mat w stanie zapewniającym skuteczność działania środka dezynfekcyjnego.
Każdy przypadek znalezienia padłego dzika lub dzika zabitego w wypadku komunikacyjnym należy zgłaszać do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Jaśle (nr tel. 13 4464321, 609793079) lub do Dyżurnego Policji w Jaśle.
Wszelkie informacje na temat afrykańskiego pomoru świń w Polsce oraz mapy stref zagrożeń, można znaleźć na stronie Głównego Lekarza Weterynarii, pod linkami:
https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/afrykanski-pomor-swin
https://bip.wetgiw.gov.pl/asf/mapa/
ZALECA ZACHOWANIE SZCZEGÓLNEJ OSTROŻNOŚCI
ORAZ
PRZYPOMINA O BEZWZGLĘDNYM OBOWIĄZKU STOSOWANIA ZASAD BIOASEKURACJI RÓWNIEŻ PODCZAS ZJEŻDŻANIA MASZYN ROLNICZYCH Z PÓL DO GOSPODARSTW
Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Jaśle